انواع کاغذ

انواع کاغذ
کاغذ تحریر:

آن‌چه در ایران به نام کاغذ تحریر شناخته می‌‌شود در طبقه‌بندی بین‌المللی کاغذها کاغذ تحریر و چاپ (writing and printing paper) نامیده شده و انواع مختلف دارد. این کاغذ به دو صورت پوشش‌دار یا اندوده شده (Coated) و بدون پوشش یا اندود نشده (uncoated) عرضه می‌‌شود. آنچه در ایران کاغذ تحریر نامیده می‌شود معمولاً بدون پوشش است و به گونه‌ای است که می‌‌توان با جوهر روی هر دو طرف آن نوشت بدون این‌که مرکب به سمت دیگر کاغذ نفوذ کرده و یا نشت کند.

کاغذ تحریر معمولاً در ابعاد ۴A عرضه می‌‌شود و برای چاپ نیز مناسب است.بیشترین استفاده کاغذ در ایران کاغذ A4 میباشدکاغذ A4 براساس نیاز و نوع کاربرد آن یا استفاده از خمیر شیمیایی (woodfree) و یا به‌صورت مکانیکال تولید می‌‌شود. اضافه کردن پرکن‌ها (Fillers) به خمیر این نوع کاغذ باعث کاهش پشت‌نمایی و کدر شدن آن می‌‌شود. نوعی از کاغذ چاپ و تحریر نیز وجود دارد که در ساخت آن از چوب استفاده نشده‌ (tree ftree) است. این نوع کاغذ را کاغذ چاپ و تحریر دوستدار محیط‌زیست یا Environmental Printing and Writing Paper می‌‌گویند.

انواع مختلف کاغذهای چاپ و تحریر

کاغذ چاپ و تحریر در انواع سایز ها و رنگ ها تولید میشود اما پرفروشترین آن ها کاغذ A4 هشتاد گرمی سفید رنگ میباشد

کاغذ چاپ و تحریر همانگونه که در ابتدا گفتیم به دو دسته اصلی پوشش‌دار و بدون پوشش یا Coated و Uncoated تقسیم می‌‌شود.

کاغذهای پوشش‌دار دارای یک لایه نرم از مواد معدنی و معمولاً از مواد چینی (clay) هستند که روی کاغذهای ساخته شده از خمیر مکانیکی یا خمیر شیمیایی پوشانده می‌‌شود. کاغذهای بدون پوشش به جای لایه چینی دارای سطحی الیاف‌دار هستند. در مجموع ۷۰ تا ۹۰ درصد از مواد تشکیل‌دهنده این نوع کاغذ از الیاف ساخته شده است.

انواع کاغذهای پوشش‌دار:

کاغذ پوشش‌دار ممتاز primium coated

این کاغذ بهترین نوع کاغذ پوشش‌دار است و از انواع دیگر آن سنگین‌تر است. میزان شفافیت و درخشندگی آن بالا است و از آن برای چاپ کارهای با کیفیت از جمله بازتولید آثار هنری و بروشورهای لوکس استفاده می‌‌شود.

کاغذهای پوشش‌دار شماره‌های ۱، ۲، ۳، ۴و ۵

این کاغذها براساس همین درجه‌بندی به ترتیب ارزانتر شده و از کیفیت آن‌ها کاسته می‌‌شود. به این معنی که مثلاً کاغذ پوشش‌دار شماره ۵ از ۴ کیفیت پایین‌تری دارد و میزان درخشندگی و شفافیت آن نیز کم‌تر است. بر همین اساس کاربردهای آن‌ها نیز تغییر کرده و کاغذهای پوشش‌دار شماره ۴ و ۵ برای نشریات تیراژ بالا و چاپ کاتالوگ در حجم بالا استفاده می‌‌شود و شماره‌های ۱ تا ۳ برای نشریات و ژورنال‌های مد و همچنین تبلیغات مناسب است.

مقوای پوشش‌دار (Coated Board)

نوعی کاغذ با وزن بالا که برای جلد کتاب راهنمای تلفن و یا اقلام تبلیغاتی نقاط فروش (فروشگاه‌ها، مغازه‌ها و…) استفاده می‌‌شود. این نوع کاغذ باید آنقدر استحکام داشته باشد تا بتواند به تنهایی و با کمترین وسایل کمکی درون ویترین بایستد.

کاغذ (Coated CIS ( CIS

کاغذی که یک طرف آن دارای پوشش باشد. این کاغذ معمولاً برای چاپ لیبل استفاده می‌‌شود.

کاغذ پوشش‌دار لیزری
Coated laser paper

این کاغذ با کیفیت و به‌صورت گلاسه ساخته شده و برای چاپ عکس توسط چاپگرهای رومیزی به‌کار می‌‌رود.

کاغذ پستی (Coated Reply Card)

گراماژ این کاغذ در حدی است که می‌‌توان آن را به تنهایی برای مصارف پستی از جمله کارت پستال تبلیغات پستی و کارت‌های پستی جواب قبول مورد استفاده قرار داد.

کاغذ  (Coated SCA) SCA

کاغذ SCA یا Super Calendered Type A به کاغذهای فوق صیقلی اطلاق می‌‌شود. در طول فرآیند تولید، این کاغذ از میان مجموعه سیلندرهای به هم چسبیده ماشین کاغذسازی عبور کرده و سطح آن‌ها کاملاً صاف و یا به اصطلاح صیقلی می‌شود. از این کاغذها برای لایی روزنامه‌ها، چاپ تبلیغات و آگهی و همچنین مجله و کاتالوگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع کاغذهای بدون پوشش‌ 

(Uncoated)

کاغذ افست
Offset paper

مهم‌ترین ویژگی این نوع کاغذ سازگاری آن با ماشین چاپ و مقاومت در مقابل رطوبت است. این کاغذ را اسب بارکش چاپخانه‌ها می‌‌نامند. معمولاً رنگ این کاغذ سفید است ولی انواع رنگی آن نیز وجود دارد. سطح این کاغذ معمولاً نرم و در مواردی نیز دارای طرح است و یا به‌صورت خط‌دار پرداخت می‌ شود.

مصارف این نوع کاغذ فراوان است و از کتاب و مجله، مصارف پستی گرفته تا موارد دیگر را در بر می‌‌گیرد. تبدیل‌کاران این کاغذ را به‌صورت فرم‌های به هم پیوسته نیز در می‌‌آورند.

کاغذ کدر Opaque Paper

نوعی کاغذ افست با میزان پشت پوشانی بالاتر. این نوع کاغذها از کاغذهای افست معمولی گران‌تر است و برای چاپ کتاب و مجله به‌کار می‌‌روند.

کاغذ افست برای کتاب
Offset book paper

جلد کتاب‌ها معمولاً براساس کتاب طراحی می‌‌شوند. کاغذ باید از چنان حجمی برخوردار باشد که به خوبی در عطف بنشیند. بنابر این برای کتاب‌هایی که صفحات آنها زیاد نباشد، استفاده از کاغذهای حجیم‌تر مناسب است. کاغذهای کتاب افست را براساس تعداد صفحه در هر اینچ یا pages per inch (ppi) می‌‌سازند تا طراحان جلد کتاب دقیقاً بتوانند ضخامت کتاب را براساس تعداد صفحات کتاب مشخص کرده یا ناشر به تعداد مورد نیاز کاغذ سفارش دهد. شیرازه و عطف کتاب برای بازاریابی کتاب بسیار اهمیت دارد. عطف ضخیم‌تر بیشتر می‌‌تواند نگاه خریداران را جذب کند. زیرا هنگامی که کتاب در قفسه کتاب‌فروشی قرار می‌‌گیرد تنها عطف آن است که دیده می‌‌شود و می‌‌تواند خریدار را به سوی خود بکشد. بسیاری از کاغذهای افست به‌صورت مصرفی (commodity) و یا کدر (opaque) ساخته می‌‌شوند. ولی می‌‌توان آن‌ها را به‌صورت ppi نیز تولید کرد و آن‌ها را کاغذ کتاب افست نامید. میزان انعکاس نور از این کاغذها بسیار کم است زیرا بازتاب نور در هنگام خواندن چشمان را می‌‌آزارد. نوعی از این کاغذها به نام‌ hi-bulk نیز تولید می‌‌شود که هم سبک است و هم صخیم زیرا در میان الیاف آن هوا با فشار وارد شده است.
کاغذ کپی
copy paper

همانگونه که از اسمش پیداست از این کاغذ در دستگاه‌های کپی استفاده می‌‌شود. توازن رطوبت در این کاغذها کاملاً رعایت شده تا درون ماشین مشکل ایجاد نکند. اخیراً شرکت‌هایی که این‌گونه کاغذها را تولید می‌‌کنند آن‌ها را به سه دسته کاغذ کپی، کاغذ لیزری و کاغذ جوهرافشان تقسیم کرده‌اند. با این‌که در مجموعه این کاغذها بسیار شبیه به هم هستند تفاوت‌های اندکی از نظر سطح پرداخت و جذب مرکب دارند.

کاغذ متن و جلد (text and cover paper)

این کاغذ ویژه طراحان است و هم به‌صورت سفید و هم رنگی و با پرداخت‌های گوناگون به‌صورت فانتزی و طرح‌دار ارایه می‌‌شود. بیشتر این کاغذها بازیافتی هستند.

کاغذ تحریر / نوشتار
writing / script paper

از این کاغذها معمولاً برای سربرگ استفاده می‌‌شود. آن‌ها کاملاً با چاپگرهای لیزری و دستگاه‌های فتوکپی سازگار هستند و اغلب در قطع ۴ A ارایه می‌‌شوند. سطح آن‌ها دارای پرداختی نرم و صاف است.
کاغذ بریستول
Bristol paper

این کاغذ سنگین است و از کاغذهای متن و جلد ارزانتر است و کیفیت پایین‌تری دارد. از این کاغذ برای جلد گزارش شرکت‌ها، نشانه‌ها و اقلام تبلیغاتی فروشگاهی استفاده می‌شود که در تولید آن‌ها به کاغذ ضخیم و انعطاف‌ناپذیر نیاز است.

کاغذ پاکت (Envelope paper)

تبدیل‌کاران این کاغذ را به پاکت تبدیل می‌‌کنند.

کاغذ اداری (Forms Bond)

این کاغذ به‌صورت رول ساخته شده و در اختیار شرکت قرار می‌‌گیرد تا آن را به کاغذهای فرم پیوسته تبدیل کنند. از این کاغذها برای مصارف اداری از جمله صورت حساب، قبض و غیره استفاده می‌‌شود.

کاغذ پوشه (Inde paper)

از این کاغذ برای ساخت پوشه‌های اداری و کارت‌های اندیکس استفاده می‌‌شود.

کاغذ (MICR Paper) MICR

این کاغذها از نوع کاغذهای امنیتی است و مندرجات روی آن‌ها را با استفاده از مواد شیمیایی یا روش‌های دیگر نمی‌‌توان پاک کرد. از این کاغذ در بانک‌ها و برای تولید دسته چک استفاده می‌‌شود.

کاغذ پستی (Reply Card Paper)

این نوع کاغذ به‌صورت بدون پوشش‌ نیز عرضه می‌شود و همان ویژگی‌هایی را که در بخش انواع کاغذهای پوشش‌دار مطرح شد ، دارا می‌‌باشد.

کاغذ مقوا و اتیکت (Tag and Board)

این کاغذ سنگین است و از آن معمولاً برای اتیکت لباس در فروشگاه‌ها استفاده می‌‌شود.

کاغذ پشت‌نما Translucent Paper

کاغذی که پشت آن دیده می‌‌شود (شبیه کاغذ کالک و پوستی). از این کاغذ در گزارش‌های سالانه و یا کارت‌های دعوت بسیار نفیس استفاده می‌‌شود.

طبقه بندی کاغذ

کاغذ را می‌توان به روش‌ها و شیوه‌های مختلف طبقه بندی کرد. انواع کاغذ‌های موجود در بازار هم اکنون از ۱۰۰۰ نوع بیشتر است. برخی از روش‌های عمده طبقه بندی کاغذ به شرح زیر است:

– بر اساس وزن کاغذ

تیشو: (Tissue کمتر از ۴۰ گرمی است‌
کاغذ: بین ۴۰ تا ۱۲۰ گرمی است‌
کاغذ مقوایی: بین ۱۲۰ تا ۲۰۰ گرمی است‌
مقوا: بیش از ۲۰۰ گرمی است‌

– بر اساس کاربرد

مصارف صنعتی : بسته بندی، دورپیچ، فیلتر، الکتریکی و …
مصارف فرهنگی: تحریر، چاپ، روزنامه، اسکناس و …
مصارف غذایی : برای پیچیدن غذا، شکلا‌ت، آبنبات و …

– بر اساس پرداخت سطح کاغذ

دارای پوشش : از مواد چینی یا مواد معدنی‌
بدون پوشش: پوشش ندارد
دارای روکش: آلومینیوم، پلی و غیره‌

– بر اساس رنگ‌

قهوه‌ای : رنگ زدایی نشده است‌
سفید : رنگ زدایی شده است‌
رنگی : ابتدا رنگ زدایی شده و مجددا رنگ شده است‌

– بر اساس مواد خام‌

چوب : دارای الیاف‌های چوبی‌
ضایعات کشاورزی : الیافی که از نیشکر، صمغ یا گیاهان دیگر گرفته‌می‌شود
بازیافتی : الیاف بازیافتی یا ثانویه‌

– بر اساس پرداخت‌

لطیف‌
صیقلی یا فوق صیقلی‌
پرداخت با ماشین / گلا‌سه شده توسط ماشین‌